مقاله پژوهشی
سهام
هما مهتری زاده؛ نجمه منصوری؛ سید محمد مهدی حسینی؛ راضیه دلپسند
چکیده
سرمایه‌گذاری بر روی سهام عرضه شده در بازار بورس اوراق بهادار یکی از پرسود‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در بازارهای مالی و سرمایه است. با این حال رفتار قیمت سهام یکی از پیچیده‌ترین سازوکارهایی است که محققان و پژوهشگران بر روی آن مطالعه کردند. این بازار همواره رفتاری غیر قابل پیش‌بینی و آشوبگرانه و غیرخطی از خود نشان می‌دهد زیرا تحت ...
بیشتر
سرمایه‌گذاری بر روی سهام عرضه شده در بازار بورس اوراق بهادار یکی از پرسود‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در بازارهای مالی و سرمایه است. با این حال رفتار قیمت سهام یکی از پیچیده‌ترین سازوکارهایی است که محققان و پژوهشگران بر روی آن مطالعه کردند. این بازار همواره رفتاری غیر قابل پیش‌بینی و آشوبگرانه و غیرخطی از خود نشان می‌دهد زیرا تحت تأثیر شرایط اقتصادی، سیاسی، صنعتی و ... است. در این تحقیق سعی شده با استفاده از شبکه‌های عصبی پرسپترون چندلایه و المان قیمت بسته شدن سهم در روزهای آینده پیش‌بینی شود. وزن‌های شبکه‌های عصبی به کار رفته در این مقاله با استفاده از الگوریتم جستجوی سنجاب بهینه شده‌اند که باعث افزایش سرعت و دقت شبکه‌های عصبی می‌شود. نتایج حاصل با معیارهای میانگین مربعات، جذر میانگین مربعات، میانگین مطلق خطا و درصد میانگین مطلق خطا مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. همچنین روش پیشنهادی با الگوریتم‌های فراابتکاری ازدحام جمعیت، ژنتیک، گرگ خاکستری و کلونی زنبور عسل مقایسه می‌شوند تا نشان دهد بهینه‌سازی وزن‌های شبکه با استفاده از الگوریتم جستجوی سنجاب به طور میانگین 72% برای شرکت‌های مخابرات ایران، صنایع ملی مس ایران، بین‌المللی محصولات پارس، هلدینگ غدیر و فولاد هند نتیجه بهتری نسبت به سایر روش‌ها دارد. همینطور در مقایسه شبکه عصبی پرسپترون چندلایه با شبکه عصبی المان، شبکه عصبی المان به طور میانگین 27% نتیجه بهتری نسبت به شبکه عصبی پرسپترون چند لایه دارد.
مقاله پژوهشی
اقتصاد مالی
قائم هاشمی؛ محمد سلگی؛ غلامحسن تقی نتاج ملکشاه
چکیده
ثبات مالی به وضعیتی گفته می‌شود که سیستم مالی متشکل از واسطه‌ها، بازارها و ابزارها و زیرساخت‌های بازار قادر به مقاومت در برابر شوک‌ها باشند که درنتیجه آن احتمال اختلال درروند واسطه‌گری کاهش می‌یابد. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناسایی عوامل تعیین‌کننده ثبات مالی، بررسی میزان تأثیرگذاری آن‌ها با تأکید بر عوامل سطح صنعت بانکداری ...
بیشتر
ثبات مالی به وضعیتی گفته می‌شود که سیستم مالی متشکل از واسطه‌ها، بازارها و ابزارها و زیرساخت‌های بازار قادر به مقاومت در برابر شوک‌ها باشند که درنتیجه آن احتمال اختلال درروند واسطه‌گری کاهش می‌یابد. هدف از انجام تحقیق حاضر، شناسایی عوامل تعیین‌کننده ثبات مالی، بررسی میزان تأثیرگذاری آن‌ها با تأکید بر عوامل سطح صنعت بانکداری و ارائه دلالتهایی برای بهبود و تقویت ثبات مالی است. جامعه آماری تحقیق حاضر مجموعه بانکهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران است که از سال 1390 تا 1397 در فهرست بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری بورس قرارگرفته باشند و با استفاده از راهبرد نمونه‌گیری حذفی نظاممند تعداد 12 بانک به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق از روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) به‌منظور برآورد مدل تحقیق استفاده شد. نتایج بهدستآمده از تحقیق نشان می‌دهد که عوامل رقابت و تمرکز رابطه معکوس و شمول مالی(نیروی انسانی، پایانه های فروش، خودپردازها) تاثیر دوسویه باثبات مالی دارد.
مقاله پژوهشی
استارتاپ ها وتامین مالی آن
عبدالناصر درخشان؛ فرشید احمدی فارسانی؛ علیرضا آبرود
چکیده
اعتبار تجاری مهم‌ترین منبع تأمین مالی کوتاه‌مدت شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری است. اعتبار تجارى از جمله روش‌هایی است که شرکت‌ها بدان وسیله براى دوره‌های کوتاه‌مدت تأمین مالى می‌کنند. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی بر عرضه و تقاضای اعتبار تجاری است. مدیریت ریسک بنگاه از روش جامع گروردون(2009) و اعتبار تجاری از ...
بیشتر
اعتبار تجاری مهم‌ترین منبع تأمین مالی کوتاه‌مدت شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری است. اعتبار تجارى از جمله روش‌هایی است که شرکت‌ها بدان وسیله براى دوره‌های کوتاه‌مدت تأمین مالى می‌کنند. هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی بر عرضه و تقاضای اعتبار تجاری است. مدیریت ریسک بنگاه از روش جامع گروردون(2009) و اعتبار تجاری از دو روش دریافت و پرداخت برای سنجش آن بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال‌های 1392 الی 1401 است و با استفاده از روش غربالگری حذف نظاممند تعداد 136 شرکت به عنوان نمونه نهایی پژوهش در نظر گرفته شده است، در پژوهش حاضر از نرم‌افزار ایویوز 12 جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از آزمون رگرسیون نشان داد که مدیریت ریسک به طور مستقیم بر تقاضای اعتبار تجاری تاثیرگذار است. اما تاثیری بر عرضه اعتبار تجاری ندارد. بنابراین با کنترل ریسکهای روبروی شرکت می‌توان به تامین مالی بالاتر از طریق اعتبار تجاری دست یافت و نیاز به نگهداری پول نقد را در خرید کاهش داد.
مقاله پژوهشی
بودجه ریزی و بخش دولت
رمضانعلی عرشیان؛ کریم امامی؛ کامبیز پیکارجو
چکیده
مطالعه حاضر به تبیین پاسخ شاخص رفاه اقتصادی به کسری مالی و سیاستهای مالیاتی با وجود نقش حاکمیتی دولت طی سال‌های 1365-1400 می‌پردازد. برای این منظور با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)، اثرات کسری مالی، سیاستهای مالیاتی دولت و سایر شاخصهای اثرگذار بر رفاه اقتصادی بررسی شد. یافته‌ها نشان داد یک تکانه وارده از ناحیه قیمت ...
بیشتر
مطالعه حاضر به تبیین پاسخ شاخص رفاه اقتصادی به کسری مالی و سیاستهای مالیاتی با وجود نقش حاکمیتی دولت طی سال‌های 1365-1400 می‌پردازد. برای این منظور با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)، اثرات کسری مالی، سیاستهای مالیاتی دولت و سایر شاخصهای اثرگذار بر رفاه اقتصادی بررسی شد. یافته‌ها نشان داد یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت و نرخ ارز به اندازه 26 و 15 درصد باعث کاهش رفاه اقتصادی می‌شود. پاسخ رفاه اقتصادی به تکانه وارده از ناحیه درآمد خالص مالیاتی و رشد تولید نیز نزدیک به 11 و 32 درصد می‌باشد. نتایج توابع عکس العمل آنی برای مدل نشان می‌دهد که پاسخ رفاه اقتصادی به تکانه‌های وارده از جانب حکمرانی دولت و سیاستهای مالیاتی از کران بالا تا دو دوره روند نزولی و سپس در کران پایین تا دو دوره صعودی و در نهایت در بلندمدت به سمت صفر میرا می‌شود، کانال اصلی اثرگذاری رفاه اقتصادی، از طریق اندازه بهینه دولت، شاخصهای حاکمیتی و سیاستهای مالی انجام می گیرد. بنابراین می‌توان نحوة آزادسازی بازارهای مالی، ضعف مدیریت نظام مالی و عدم شکل گیری بازارهای مالی منسجم و بهره مندی از مقررات در کشور را از دلایل کاهش کارآیی سرمایه‌گذاری از طریق تخصیص غیر بهینة منابع در کشور دانست که نیازمند توجه و اهتمام بیشتری در کشور می‌باشد.
مقاله پژوهشی
اقتصاد پولی مالی
مصطفی حسن جاسم الجلابی؛ مریم امامی میبدی
چکیده
مدیریت نرخ ارز و جلوگیری از نوسان و انحراف آن از مقداری تعادلی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران در کشورها در‌حال‌توسعه است. چراکه، انحرافات نرخ ارز تاثیر به سزایی بر شاخصهای کلان اقتصادی می‌گذارد. بر این اساس، هدف پژوهش بررسی تأثیر انحرافات نرخ ارز تعادلی بر رابطه‌ی تجارت خارجی کشور عراق برای سال‌های 2005 تا 2021 ...
بیشتر
مدیریت نرخ ارز و جلوگیری از نوسان و انحراف آن از مقداری تعادلی به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران در کشورها در‌حال‌توسعه است. چراکه، انحرافات نرخ ارز تاثیر به سزایی بر شاخصهای کلان اقتصادی می‌گذارد. بر این اساس، هدف پژوهش بررسی تأثیر انحرافات نرخ ارز تعادلی بر رابطه‌ی تجارت خارجی کشور عراق برای سال‌های 2005 تا 2021 است. بنابراین، درگام اول انحراف نرخ ارز تعادلی از روش DOLS برآورد شده و گام دوم با استفاده از روش ARDL به‌بررسی تأثیر کوتاه مدت و بلندمدت انحرافات نرخ ارز تعادلی بر رابطه‌ی مبادله، صادرات و واردات پرداخته شده است. با توجه به نتایج مدل‌های تحقیق از روش خود رگرسیونی با توزیع با وقفه تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت انحرافات نرخ ارز تعادلی بر رابطه‌ی مبادله، صادرات و واردات منفی و معنادار است. بر این اساس، هر سه فرضیه تحقیق تأییدشده و انحرافات نرخ ارز تعادلی سبب کاهش در رابطه‌ی مبادله، صادرات و واردات است. بنابراین، انحرافات نرخ ارز تعادلی به صورت یک مانع غیرتجاری بر سر راه تجارت خارجی کشور عراق عمل نموده، این سبب توجه مقامات پولی و دولتی در بازار ارز از سیاستهای ارزی شفاف در جهت گسترش ثبات بازار ارز و جلوگیری از حملات سوداگرانه باید در اولویت قرار به‌گیرد.
مقاله پژوهشی
اقتصاد مالی
صادق بافنده ایماندوست؛ مهدی بهنامه؛ مهدی روشن
چکیده
در این مطالعه به پیش‌بینی مقایسه‌ای قیمت بیت کوین با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی و هوش مصنوعی پرداخته شد. برای این منظور، داده‌های روزانه قیمت بیت کوین مربوط به دوره 1 ژانویه 2016 تا 1 ژانویه 2023 از وب سایت صرافی بیت استمپ گردآوری شد. علاوه براین، در این مطالعه در تمامی افق‌ها، 70 % داده‌ها به آموزش مدل‌های هوش مصنوعی و تصریح مدل‌های ...
بیشتر
در این مطالعه به پیش‌بینی مقایسه‌ای قیمت بیت کوین با استفاده از مدل‌های اقتصادسنجی و هوش مصنوعی پرداخته شد. برای این منظور، داده‌های روزانه قیمت بیت کوین مربوط به دوره 1 ژانویه 2016 تا 1 ژانویه 2023 از وب سایت صرافی بیت استمپ گردآوری شد. علاوه براین، در این مطالعه در تمامی افق‌ها، 70 % داده‌ها به آموزش مدل‌های هوش مصنوعی و تصریح مدل‌های اقتصادسنجی و 30 % باقیمانده به آزمون خروجی مدل‌های هوش مصنوعی و پیش‌بینی‌های خارج از نمونه مدل‌های اقتصادسنجی اختصاص داده شد. همچنین، به‌منظور ارزیابی کارایی مدل‌ها، از معیارهای ضریب نیکویی برازش (R2)، میانگین قدر مطلق انحرافات (MAD) و ریشه میانگین مربع خطا (RMSE) استفاده شد. در نهایت، جهت بررسی اختلاف آماری کارایی مدل‌های مورد بررسی در پیش‌بینی قیمت روزانه قیمت بیت کوین از آزمون F مقید استفاده شد. نتایج نشان داد که متوسط قیمت روزانه بیت کوین از 449.71 دلار در 1 ژانویه 2016 تا 16555.75 دلار در 1 ژانویه 2023 در نوسان بوده است. همچنین، حداقل و حداکثر مقدار آن به ترتیب معادل 370.21 دلار (3 فوریه 2016) و 67482.75 دلار (9 نوامبر 2021) بوده است. علاوه براین، در تمامی مدل‌ها با افزایش افق پیش‌بینی از 1 به 4 روز آتی، کارایی پیش‌بینی قیمت روزانه بیت کوین کاهش می‌یابد. در نهایت، یافته‌های مقایسه کارایی مدل‌های مورد بررسی مؤید این است که به‌ترتیب مدل‌های ماشین بردار پشتیبان (SVM)، سیستم استنتاجی- تطبیقی عصبی- فازی (ANFIS)، واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیو (GARCH) و خودرگرسیون میانگین متحرک انباشته (ARIMA) از بیشترین کارایی برخوردار می‌باشند.
مقاله پژوهشی
اقتصاد پولی مالی
زهرا حیرانی؛ کیومرث سهیلی؛ شهرام فتاحی
چکیده
در این مطالعه به دنبال آزمون تنش مالی و نااطمینانی سیاست پولی ایران باوجود نقش حکمرانی دولت در رژیمهای رکود و رونق هستیم. برای این منظور با استفاده از مدل تحلیل مولفه‌های اصلی (PCA) در بخش اول، شاخص تنش مالی محاسبه و در بخش دوم با بکارگیری مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ (MS) اثر متغیرهای مطالعه طی بازه زمانی 1375 تا سال 1401 به شکل ...
بیشتر
در این مطالعه به دنبال آزمون تنش مالی و نااطمینانی سیاست پولی ایران باوجود نقش حکمرانی دولت در رژیمهای رکود و رونق هستیم. برای این منظور با استفاده از مدل تحلیل مولفه‌های اصلی (PCA) در بخش اول، شاخص تنش مالی محاسبه و در بخش دوم با بکارگیری مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ (MS) اثر متغیرهای مطالعه طی بازه زمانی 1375 تا سال 1401 به شکل سالانه مورد بررسی واقع گردید. براساس وزن‌های بهدستآمده، بخش پولی و مالی بیشترین تأثیر را در ایجاد تنش مالی دارد. بعد از آن بخش ارزی و بازار سهام تأثیرات بعدی را دارند. در میان متغیرها نیز نرخ ارز آزاد بیشتر تأثیر را بر تنش مالی در اقتصاد ایران دارد، بعد از آن درآمد نفتی به تولید ناخالص ملی، نسبت پول به نقدینگی، نسبت مخارج دولت به تولید ناخالص ملی و نرخ بهره واقعی بیشترین تأثیر را بر تنش مالی در اقتصاد ایران دارند، همچنین براساس نتایج تخمین مدل مارکوف، به ازای یک درصد افزایش در تنش مالی و قیمت نفت به ترتیب؛ 36 و 27 واحدی عدم اطمینان سیاست پولی افزایش می‌یابد. همچنین کیفیت حکمرانی و حجم تجارت در دوران رونق منجر به کاهش 8 و 12 واحدی عدم اطمینان سیاست پولی می‌شوند.
پژوهشی
بازارهای سرمایه
محمدرضا بابایی سمیرمی؛ رمضان غلامی اواتی؛ سید توحید موسویان
چکیده
افزایش تمایل به سرمایه گذاری خطرپذیر ، یکی از محرک های رشد بنگاه های کوچک و متوسط در کشورهای در حال توسعه است. شرکت های نوپا، در صورت حمایت سرمایه گذاران خطرپذیر، می توانند با موفقیت در عرضه اولیه سهام، منجر به توسعه بازار خود و افزایش سریع سوددهی و افزایش ارزش سهام خود و بازخورد موفق به سرمایه گذاران خود شوند. سرمایه گذاران خطرپذیر ...
بیشتر
افزایش تمایل به سرمایه گذاری خطرپذیر ، یکی از محرک های رشد بنگاه های کوچک و متوسط در کشورهای در حال توسعه است. شرکت های نوپا، در صورت حمایت سرمایه گذاران خطرپذیر، می توانند با موفقیت در عرضه اولیه سهام، منجر به توسعه بازار خود و افزایش سریع سوددهی و افزایش ارزش سهام خود و بازخورد موفق به سرمایه گذاران خود شوند. سرمایه گذاران خطرپذیر در واقع کارآفرینانی هستند که مایل هستند به مالکین شرکت های کوچک برای دست یابی به رشد و سود بالا در بازار سهام کمک کنند. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی عوامل موثر بر سرمایه گذاری خطرپذیر در بین سرمایه گذاران حقیقی است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از حیث روش تحقیق، توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری شامل سرمایه‌گذاران حقیقی فعال در بازار بورس اوراق بهادار تهران شعبه ساری در پاییز 1402 بتعداد نامحدود بوده است. روش نمونه‌گیری، بصورت غیرتصادفی در دسترس بوده که با فرمول کوکران به تعداد 384 نفر، نمونه تعیین گردید. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد 22 گویه‌ای بوده که روایی آن بطور صوری و سازه و پایایی آن به سه روش مختلف تائید شد. آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان داد، متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته دارای تاثیر معناداری بوده‌اند. در بین متغیرهای مستقل مورد مطالعه(آگاهی، پشتیبانی آموزشی و نفوذ اجتماعی)، آگاهی دارای بیشترین تاثیر بر سرمایه گذاری خطرپذیر است(β=0.248 , t=4.704). همچنین تاثیر درونی متغیرهای مستقل بر یکدیگر نیز معنادار است. اما خود کنترلی در تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته، فاقد نقش تعدیلی بوده‌است.
پژوهشی
سیاستهای پولی مالی
سید حسن مسعودی علوی؛ محمد ندیری؛ علیرضا سارنج
چکیده
هدف این مقاله بررسی تاثیرات سیاست پولی بر بازدهی صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران است. باتوجه به تئوری‌های موجود این تاثیر می تواند متفاوت باشد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش میانگین گروهی ترکیب-شده (PMG) در بازه زمانی فروردین ماه 1389 الی اسفندماه 1402 به صورت ماهانه در 35 صنعت فعال بورسی به بررسی موضوع فوق می پردازد. در این پژوهش مبتنی ...
بیشتر
هدف این مقاله بررسی تاثیرات سیاست پولی بر بازدهی صنایع مختلف بورس اوراق بهادار تهران است. باتوجه به تئوری‌های موجود این تاثیر می تواند متفاوت باشد. در پژوهش حاضر با استفاده از روش میانگین گروهی ترکیب-شده (PMG) در بازه زمانی فروردین ماه 1389 الی اسفندماه 1402 به صورت ماهانه در 35 صنعت فعال بورسی به بررسی موضوع فوق می پردازد. در این پژوهش مبتنی بر روش تحلیل مولفه های اصلی (PCA) و با نماگرهای حجم اعتبارات، نرخ ارز و خالص داراییهای خارجی بانک مرکزی شاخص شرایط پولی متناسب با اقتصاد ایران به عنوان معیاری از سیاست پولی، ایجاد گردید. نتایج حاکی از آن است که در بلندمدت، سیاست پولی بر بازدهی صنایع بورس اوراق بهادار تهران تاثیر مثبت و معنیداری دارد. اما در کوتاه‌مدت و دوره جاری تاثیری بر بازدهی این صنایع نداشته و تاثیرات خود را با دو وقفه برجای می‌گذارد. باتوجه به نتایج به دستآمده سیاست‌گذاران پولی باید هم راستا با بازار سرمایه عمل کرده و اعتماد و منافع سرمایه‌گذاران را در نظربگیرند. در این شرایط سرمایه‌گذاران باید به ابزارهای سیاست پولی در کنار افق زمانی خویش توجه کرده و سعی در خنثیسازی ریسک احتمالی نمایند.
مقاله پژوهشی
اقتصاد بخش عمومی
حجت ایزدخواستی؛ فرناز میررمضانی
چکیده
تلاطم‌های ارزی از طریق بی‌ثباتی در اقتصاد باعث ایجاد نااطمینانی در سطح کلان می‌شود و تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی عوامل اقتصادی را با بحران مواجه می‌کند. همچنین، نرخ ارز متأثر از عوامل متعددی است و لازمه مدیریت نوسانات ارزی، شناسایی عوامل ایجادکننده آن است. با توجه به شرایط ویژه اقتصاد ایران و تشدید تحریم‌های اقتصادی در دهه اخیر ...
بیشتر
تلاطم‌های ارزی از طریق بی‌ثباتی در اقتصاد باعث ایجاد نااطمینانی در سطح کلان می‌شود و تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی عوامل اقتصادی را با بحران مواجه می‌کند. همچنین، نرخ ارز متأثر از عوامل متعددی است و لازمه مدیریت نوسانات ارزی، شناسایی عوامل ایجادکننده آن است. با توجه به شرایط ویژه اقتصاد ایران و تشدید تحریم‌های اقتصادی در دهه اخیر و وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی، بررسی تأثیرپذیری تلاطم‌های ارزی از نوسانات درآمدهای نفتی و رشد کسری بودجه در شرایط تحریم، از مسائل بااهمیت است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثرات تعاملی نوسانات درآمدهای نفتی و تحریم‌های شدید اقتصادی بر تلاطم‌های ارزی در ایران با استفاده از داده‌های فصلی در دوره (1399-1375) و روش ترکیبی خود توضیح با وقفههای گسترده و روش خود توضیح واریانس شرطی تعمیمیافته نمایی (ARDL-EGARCH) است. نتایج حاصلشده بیانگر این است که نوسانات درآمدهای نفتی و رشد کسری بودجه منجر به افزایش تلاطم‌های ارزی شده است. همچنین، تحریم‌های شدید به صورت غیرمستقیم از طریق اثرگذاری بر نوسانات درآمدهای نفتی، تلاطم‌های ارزی را افزایش داده است. رشد اقتصادی نیز باعث کاهش تلاطم‌های ارزی شده است.
مقاله پژوهشی
اقتصاد کلان
حسن حسن خانی؛ ناصر الهی
چکیده
با گسترش ظرفیت‌های محاسباتی و شبیه‌سازی، مدل‌های مبتنی بر عامل نیز جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند. این مدل‌ها بر خلاف مدل-های نظری که عمدتاً بر حفظ چارچوب‌های تئوریک تمرکز دارند، توانایی تبیین رفتار عاملان اقتصادی را بدون در نظر گرفتن فرض کارگزار نماینده و سایر فروض دست‌وپاگیر دور از واقع دارند. در این مقاله ضمن تشریح شرایط اقتصادی ...
بیشتر
با گسترش ظرفیت‌های محاسباتی و شبیه‌سازی، مدل‌های مبتنی بر عامل نیز جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند. این مدل‌ها بر خلاف مدل-های نظری که عمدتاً بر حفظ چارچوب‌های تئوریک تمرکز دارند، توانایی تبیین رفتار عاملان اقتصادی را بدون در نظر گرفتن فرض کارگزار نماینده و سایر فروض دست‌وپاگیر دور از واقع دارند. در این مقاله ضمن تشریح شرایط اقتصادی پس از شوک تحریم، با روش مدل‌سازی مبتنی بر عامل به شبیه‌سازی و ارزیابی رفتار عاملان اقتصادی مؤثر در ساختار ارزی کشور ایران پس از اصابت شوک تحریم ناشی از خروج امریکا از برجام به کمک نرم‌افزار NetLogo پرداخته شده است. با توجه به اینکه پس از اصابت شوک تحریم دستکم سه نرخ ارز ایجاد می‌شود، نتایج نشان می‌دهد دستکم چهار گلوگاه سیاستی در این شرایط در پیش روی سیاستگذار ارزی وجود دارد: الف) میزان ذخایر بانک مرکزی ب) حجم فعالیت‌های سفته‌بازانه ج) شکاف میان نرخ سیاستی و نرخ بازار غیر رسمی ارز د) طول دوره زمانی تعدیل نرخ سیاستی ارز توسط بانک مرکزی. هرچه میزان ذخایر ارز و طلای در دسترس بانک مرکزی کمتر، فعالیت‌های سفته‌بازانه بیشتر، شکاف میان نرخ سیاستی و نرخ بازار غیر رسمی ارز بیشتر و طول دوره زمانی تعدیل نرخ سیاستی ارز توسط بانک مرکزی کوتاه‌تر باشد، جهش‌های نرخ ارز و تلاطمات ارزی شدیدتر خواهد بود به طوری که ممکن است بانک مرکزی در اثر مداخلات، تمامی ظرفیت و ذخایر خارجی خود را از دست داده و با انفعال کامل این بانک، کشور تحریم‌شده از پایداری نظام ارزی خارج شده و به ورطه بحران ارزی افتد.
مقاله پژوهشی
علوم اقتصادی
یونس نوبخت
چکیده
کووید-19 به‌دلیل گستره جهانی و تأثیرات چند‌وجهی آن بر اقتصاد، فرصت‌های مطالعاتی زیادی را در این زمینه برای پژوهشگران ایجاد کرده است. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل پژوهش‌های حوزه کووید-19 و اقتصاد در ایران می‌باشد. مقاله از نوع کاربردی بوده و با استقاده از روش‌های کتاب‌سنجی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات منتشر ...
بیشتر
کووید-19 به‌دلیل گستره جهانی و تأثیرات چند‌وجهی آن بر اقتصاد، فرصت‌های مطالعاتی زیادی را در این زمینه برای پژوهشگران ایجاد کرده است. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل پژوهش‌های حوزه کووید-19 و اقتصاد در ایران می‌باشد. مقاله از نوع کاربردی بوده و با استقاده از روش‌های کتاب‌سنجی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات منتشر شده در زمینه همه‌گیری کووید-19 و اقتصاد در مجلات علمی حوزه اقتصاد در ایران از بهمن‌ماه سال 1398 تا فروردین‌ماه سال 1402 می‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که روند انتشار مقالات حوزه پژوهش‌های کووید-19 و اقتصاد در ایران صعودی بوده و بیشترین تعداد مقالات منتشر شده نیز مربوط به سال 1401 با 32 عنوان و 39 درصد از کل مقالات می‌باشد. کلیدواژه‌های بازار سهام، نفت، صنعت و نرخ ارز پرتکرارترین کلیدواژه‌های تشکیل‌دهنده ساختار فکری پژوهش‌های کووید-19 و اقتصاد در ایران می‌باشند که زیربنای موضوعی و همچنین، مسیر مطالعاتی پژوهش‌های این حوزه را در ایران نشان می‌دهند. بررسی نقشه شبکه‌های همکاری میان نویسندگان و همچنین، دانشگاه‌ها نیز نشان می‌دهد که، اگرچه همکاری خوبی بین دانشگاه‌ها در این زمینه صورت‌گرفته اما، ارتباط موضوعی برجسته‌ای بین نویسندگان در این حوزه شکل نگرفته است. در هر حال انتظار می‌رود، نتایج و پیشنهادات این پژوهش، ضمن تسهیل روند انتشار مقالات این حوزه در ایران، به‌عنوان یک نقشه راه برای استفاده از فرصت‌های تحقیقاتی بالقوه در این زمینه مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد.
